G84 là chu trình tạo ren (tapping cycle) trong hệ thống điều khiển Fanuc, được sử dụng để thực hiện các thao tác tarô (tapping) hay tạo ren bên trong lỗ. Lệnh này giúp tự động hóa quy trình tarô, đảm bảo rằng quá trình tạo ren diễn ra với tốc độ và lực thích hợp, tránh gãy mũi tarô và đảm bảo chất lượng của ren. Bài viết này sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết về cách sử dụng lệnh G84, giải thích các tham số quan trọng, so sánh với các chu trình khoan khác như G81 và G83, và cung cấp ví dụ thực tế để áp dụng.
Cấu trúc câu lệnh G84:
G84 [G98 | G99] X Y Z R F
Giải thích các tham số:
- G84: Mã lệnh chu trình tạo ren.
- G98/G99 (tùy chọn): Mã lệnh xác định vị trí rút dao sau khi hoàn thành chu trình tarô.
- G98: Rút về vị trí ban đầu (vị trí Z được lập trình hoặc vị trí G00 trước đó).
- G99: Rút về mặt phẳng tham chiếu được xác định bằng tham số R.
- X, Y: Tọa độ vị trí tâm lỗ tarô theo phương X và Y.
- Z: Độ sâu lỗ tarô.
- R: Chiều cao rút dao sau khi hoàn thành chu trình tarô.
- F: Tốc độ ăn dao, được tính toán sao cho phù hợp với bước ren và tốc độ quay của trục chính (F=S*bước ren hoặc F=bước ren tùy thuộc vào options hoặc tùy chọn lập trình)
Hoạt động của lệnh G84
Khi thực hiện lệnh G84, máy CNC sẽ tuân theo các bước sau:
- Trục chính quay thuận với tốc độ phù hợp cho quá trình tarô.
- Dao tarô (tap tool) tiến vào lỗ theo tọa độ X, Y và xuống đến độ sâu Z với tốc độ ăn dao F.
- Tốc độ ăn dao F phải phù hợp với bước ren và tốc độ quay của trục chính để đảm bảo việc tạo ren được chính xác.
- Khi dao tarô đạt đến độ sâu cuối cùng Z, trục chính sẽ tự động đảo chiều quay để rút mũi tarô ra khỏi lỗ.
- Dao tarô rút ra đến chiều cao tham chiếu R hoặc vị trí ban đầu tùy theo lệnh G98 hoặc G99.
Ví dụ thực tế:
G99 G84 X50 Y30 Z-20 R5 F100
Câu lệnh này sẽ thực hiện thao tác tarô với các thông số sau:
- Vị trí tâm lỗ tarô: X = 50, Y = 30.
- Độ sâu lỗ tarô: Z = -20.
- Dao tarô sẽ tiến vào và tạo ren đến độ sâu 20 mm, sau đó đảo chiều quay để rút ra.
- Chiều cao rút dao: R = 5 mm.
- Tốc độ ăn dao: F = 100 mm/phút, được tính toán dựa trên bước ren và tốc độ quay của trục chính.
So sánh G84 với G81 và G83:
| Tính năng | G81 | G83 | G84 |
|---|---|---|---|
| Hoạt động | Khoan và rút dao | Khoan từng đoạn nhỏ, rút ra hoàn toàn để loại bỏ phoi và tiếp tục khoan | Tạo ren, đảo chiều quay của trục chính để rút dao tarô |
| Ứng dụng | Khoan đơn giản, nhanh chóng | Khoan lỗ sâu cần loại bỏ phoi để tránh kẹt dao | Tạo ren bên trong lỗ với quy trình tự động |
| Tham số | X, Y, Z, R, F | X, Y, Z, R, Q, F | X, Y, Z, R, F |
Lưu ý khi sử dụng lệnh G84:
- Tốc độ quay và tốc độ ăn dao: Tốc độ quay của trục chính và tốc độ ăn dao phải được tính toán sao cho phù hợp với bước ren và loại vật liệu gia công để tránh gãy mũi tarô.
- Sử dụng trục chính có thể đảo chiều: Đảm bảo máy CNC có chức năng đảo chiều quay của trục chính để thực hiện lệnh G84.
- Kiểm tra dụng cụ tarô: Đảm bảo mũi tarô và dụng cụ kẹp tarô phù hợp với vật liệu và bước ren cần gia công.
Kết luận
Lệnh G84 là một chu trình tự động hiệu quả để tạo ren bên trong lỗ, giúp giảm thiểu thời gian gia công và đảm bảo chất lượng ren. So với các chu trình khoan khác như G81 và G83, G84 tập trung vào việc tạo ren với quy trình tự động, phù hợp cho các ứng dụng cần tạo ren với độ chính xác cao và độ tin cậy lớn. Người vận hành cần chọn chu trình phù hợp dựa trên yêu cầu gia công cụ thể.
